بوی بد کولر گازی نشانه چیست؟ + روش رفع آن

بوی بد کولرگازی زمانی که دستگاه را روشن می‌کنیم و منتظر سرمایش خیلی سریع هستیم، آزاردهنده است و شاید اصلا گاهی ترجیح دهیم دستگاه را به همین علت خاموش کنیم. کولرگازی از آن دستگاه‌هایی است که نیاز به نظافت دوره‌ای و سرویس‌نگهداری در بازه‌های زمانی معین دارد.

البته استشمام بوی نامطبوع از کولرگازی می‌تواند به دلیل بروز یک ایراد در قطعات و کارکرد دستگاه باشد و بهتر است خیلی سریع رفع شود؛ در بیشتر موارد بوی بد کولرگازی نشانه‌ی نیاز به سرویس و یا نظافت قطعات داخلی اواپراتور و پنل یا همان یونیت داخلی کولرگازی است.

در ادامه شایع‌ترین دلایل بوی بد از کولرگازی را توضیح می‌دهیم و راهکار رفع آن را خواهیم گفت.

علت بوی بد کولر گازی چیست؟

کولرهای گازی از طریق جذب گرما و رطوبت از هوای محیط، سرمایش ایجاد کرده و هوای محیط را تهویه می‌کند. در این روند رطوبتی که از هوای محیط جذب شده در یونیت داخلی بر روی صفحه فلزی اواپراتور نشسته و کم‌کم به روی سینی درین پایین دستگاه می‌ریزد و در نهایت از لوله درین کولرگازی خارج می‌شود.

همین رطوبت باعث می‌شود محیط داخل پنل دستگاه بوی نامطبوع گرفته و منتشر کند. رطوبت داخل پنل کولرگازی باقی می‌ماند و ممکن است در طولانی‌مدت باعث ایجاد قارچ و کپک بشود.

برای جلوگیری از ایجاد بوی نامطبوع و رفع بوی بد کولرگازی، موارد زیر را در نظر داشته باشید:

لوله درین پیچ‌خوردگی و تاخوردگی نداشته باشد.

لوله تخلیه از محل اتصال به پنل جدا نشده باشد.

انتهای لوله از محل تخلیه جدا نشده باشد و یا محل تخلیه مسدود نباشد.

اگر رطوبت از طریق لوله درین داخل یک ظرف تخلیه می‌شود، ممکن است ظرف پر شود و به همین علت آب به داخل دستگاه برگردد و باعث ایجاد بوی بد شود. همچنین، اگر کولر گازی شما دچار نشت گاز کولر گازی باشد، این مشکل می‌تواند بر عملکرد کولر تاثیر گذاشته و بوی ناخوشایندی نیز ایجاد کند.

فیلترهوا یا پیش فیلترهای کولرگازی نقش مهمی در تهویه مناسب هوای محیط دارد. گرد و غبار محیط پس از ورود به پنل دستگاه از طریق فیلترهای کولرگازی جدا می‌شود و هوای خروجی از پنل کولرگازی بدون گرد و غبار و صاف خواهد بود. 

به همین دلیل بعد از مدتی فیلترها کثیف شده و نیاز به تمیز کردن دارد. معمولا توصیه می‌شود هر دوهفته یکبار فیلترهای هوا یا همان پیش‌فیلترهای کولرگازی را برای رفع بوی بد کولر گازی تمیز کنید و مهم تر از آن اگر نصب کولرگازی در مناطق ممنوع انجام شده بهتر است آن را جا به جاکنید در مقاله " بهترین محل نصب کولرگازی در خانه " در این مورد بخوانید

نوع فیلتر و نحوه خارج کردن آن برای تمیز کردن در هر نوع مدل کولرگازی و هر مارک ممکن است تفاوت داشته باشد. در این مورد می‌توانید راهنمای نحوه تمیز کردن فیلتر کولرگازی جی پلاس و ال جی را مطالعه کنید.

محیط داخلی کولرگازی شامل قطعه‌ای فلزی و بزرگ که دارای پره‌های فلزی است بوده و از طریق همین سطح مقطع هوای محیط را به دمای مورد نظر می‌رساند. این قطعه اواپراتور بوده که در یونیت داخلی کولرگازی قرار می‌گیرد و به همراه فن یا همان بلوئر فن، تهویه‌ هوای محیط را انجام می‌دهد. این قطعه پره‌ها و ورقه‌های زیادی داشته و به دلیل اینکه میان پره‌ها نیز فاصله‌ی خیلی کمی وجود دارد، بعد از مدتی کثیف می‌شود و می‌بایست از طریق تجهیزات مناسب و توسط کارشناس ماهر و مجرب در این زمینه باز و تمیز شود. در غیر این‌صورت طبیعی است که بوی بدی منتشر می‌کند.

همانطور که گفتیم علت بوی بد کولر گازی به دلیل رطوبت، گرد و غبار و ... که در پنل کولرگازی جمع می‌شود، به ویژه در فصل گرما نیاز به سرویس‌های دوره‌ای منظم دارد و باید به صورت دقیق انجام شود. اگر سرویس دوره‌ای کولرگازی را طبق زمان‌بندی استاندارد انجام ندهیم، بوی نامطبوع دستگاه در محیط منتشر می‌شود و راهکار جایگزین نیز ندارد. بنابراین هر 6 ماه یکبار برای سرویس دوره‌ای کولرگازی اقدام نمایید.

اگر کولرگازی شما فقط سرمایشی باشد و تنها در فصل گرم از آن استفاده کنید، ممکن است طی مدتی که از آن استفاده نمی‌کنید، محل تجمع حشرات و ... شده و بعد از مدتی همین موضوع باعث آلودگی محیط پنل داخلی و بوی نامطبوع شود. سرویس دوره‌ای کولرگازی از این جهت نیز کمک‌کننده است که در صورت باقی ماندن حشرات و ... در پنل داخلی، از سوی تکنسین بررسی شده و خارج می‌گردد.

نشتی گاز کولرگازی معمولا بوی خاصی ایجاد نمی‌کند و فقط زمانی که نشتی شدیدی وجود داشته باشد، بویی شبیه به استون منتشر می‌کند. البته نشتی گاز نشانه‌های واضح دیگری نیز دارد که در صورت بروز آن کاملا متوجه خواهید شد. در صورت نشتی گاز شدید کولرگازی، سرمایش آن نیز کاهش پیدا می‌کند و حتی ممکن است پس از مدت خیلی کوتاهی باد گرم بزند.

کولر گازی یک دستگاه الکتریکی پرقدرت است که اجزای مختلفی مانند موتور فن، کمپرسور و بردهای الکترونیکی در آن توسط سیم‌کشی به هم متصل شده‌اند. این سیم‌ها دارای روکش‌ها و عایق‌های محافظی هستند تا از اتصال کوتاه و گرم شدن بیش از حد جلوگیری کنند. به مرور زمان، فرسودگی، گرمای بیش از حد ناشی از کارکرد مداوم، اتصالات سست، یا حتی آسیب‌دیدگی توسط جوندگان می‌تواند باعث ذوب شدن یا سوختن این عایق‌های پلاستیکی شود.

این اتفاق معمولاً بویی شبیه به پلاستیک سوخته یا در موارد شدیدتر، بویی شبیه به باروت ایجاد می‌کند. این بو یک هشدار بسیار جدی است، زیرا می‌تواند نشان‌دهنده یک مشکل الکتریکی خطرناک و احتمال بروز آتش‌سوزی باشد. توصیه اکید می‌شود در صورت استشمام چنین بویی، دستگاه را فوراً از برق کشیده و برای بازبینی کامل سیم‌کشی و اتصالات با یک تکنسین متخصص تماس بگیرید.

گاهی اوقات، منبع بوی نامطبوع خود دستگاه کولر گازی نیست، بلکه به کیفیت هوای موجود در محیط بازمی‌گردد. کولرهای گازی (اسپلیت‌ها) هوای داخل اتاق را می‌گیرند، آن را خنک می‌کنند و دوباره به همان اتاق بازمی‌گردانند؛ آن‌ها هوا را از بیرون وارد نمی‌کنند.

به همین دلیل، اگر در محیطی که دستگاه در آن کار می‌کند، بویی قوی مانند بوی رنگ تازه، حلال‌های شیمیایی، لاک الکل، چسب‌های صنعتی یا حتی بوی ناشی از مواد شوینده قوی وجود داشته باشد، این بو توسط پنل داخلی دستگاه مکیده شده و پس از عبور از کویل‌ها (که ممکن است بو را تشدید کنند) مجدداً در فضا پخش می‌شود.

در این حالت، مشکل از دستگاه نیست، بلکه از وجود آلاینده‌های شیمیایی فرار در هوای اتاق است. راه حل رفع بوی بد کولر گازی تهویه مناسب محیط، باز کردن در و پنجره‌ها برای ورود هوای تازه، و دور کردن منبع تولید بو از نزدیکی دستگاه است.

همانطور که اشاره شد، اسپلیت‌ها معمولاً هوای داخل را به گردش در می‌آورند. اما اگر در هنگام نصب، لوله‌های ارتباطی (مسی و کابل‌ها) که از دیوار عبور کرده و به یونیت خارجی می‌روند، به درستی عایق‌بندی و درزبندی نشده باشند، یک مسیر ناخواسته برای نفوذ هوا ایجاد می‌شود.

به همین دلیل، اگر یونیت خارجی (کندانسور) در محلی نزدیک به خروجی اگزوز پارکینگ، دودکش موتورخانه، یا در مجاورت خیابان‌های پرتردد نصب شده باشد، هوای آلوده بیرون، شامل دود اگزوز خودروها یا سایر آلاینده‌ها، می‌تواند از طریق شکاف‌های اطراف لوله‌ها به داخل پنل داخلی نفوذ کند. این هوا پس از مخلوط شدن با هوای خنک، بویی شبیه به دود یا آلاینده‌های سوختی را در محیط پخش می‌کند. راه حل رفع مشکل بوی بد از کولر گازی ، بازبینی محل نصب یونیت خارجی و اطمینان از درزبندی کامل و اصولی حفره عبور لوله‌ها در دیوار است.

فیلترهای هوا و کویل‌های اواپراتور (پنل داخلی) نه تنها گرد و غبار، بلکه ذرات معلق در هوا را نیز به خود جذب می‌کنند. دود سیگار حاوی نیکوتین، قطران و ذرات ریز چسبنده‌ای است که به راحتی به سطوح داخلی دستگاه، به خصوص فیلترها و شبکه رادیاتور داخلی می‌چسبند. به همین دلیل، اگر به طور مکرر در محیطی که کولر گازی روشن است سیگار کشیده شود، این ذرات در داخل پنل تجمع می‌یابند.

با گذشت زمان و ترکیب این ذرات با رطوبت موجود روی کویل‌ها، بوی بسیار تند و مانده‌ی سیگار در دستگاه تثبیت می‌شود. هنگام روشن کردن مجدد کولر، جریان هوا این بوی کهنه و ناخوشایند را در سراسر فضا پخش می‌کند. پاک کردن این بو بسیار دشوار است و صرفاً تمیز کردن فیلترها کافی نخواهد بود. معمولاً برای حذف کامل این آلودگی، نیاز به شستشوی تخصصی و عمیق پنل داخلی با مواد شوینده مخصوص است.

استشمام بوی سوختگی از کولر گازی، صرف نظر از شباهت آن به پلاستیک سوخته، سیم سوخته یا حتی بوی گرد و غبار داغ شده، همواره یک نشانه هشدار جدی تلقی می‌شود. این بو می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که تقریباً همگی به مشکلات الکتریکی یا مکانیکی اشاره دارند. شایع‌ترین دلایل عبارتند از: اتصال کوتاه در برد الکترونیکی پنل داخلی، داغ شدن بیش از حد موتور فن (چه در یونیت داخلی یا خارجی)، یا آسیب‌دیدگی سیم‌کشی‌های اصلی.

همچنین، تجمع بیش از حد گرد و غبار روی المنت‌های گرمایشی (در مدل‌های دو منظوره گرمایشی) و سپس فعال شدن ناگهانی حالت گرمایش نیز می‌تواند بوی غبار سوخته ایجاد کند. به همین دلیل، هرگونه بوی سوختگی باید جدی گرفته شود. توصیه اکید می‌شود که بلافاصله دستگاه را خاموش کرده و فیوز مینیاتوری آن را در جعبه فیوز قطع کنید. ادامه کار دستگاه در این وضعیت می‌تواند منجر به آسیب جدی به قطعات اصلی یا حتی آتش‌سوزی شود. لازم است دستگاه توسط تکنسین مجاز به طور کامل بررسی گردد.

شاید عجیب به نظر برسد، اما استشمام بویی شبیه به "پای کثیف" یا "جوراب مانده" از کولر گازی، یکی از نشانه‌های بسیار رایج و مشخص برای رشد شدید باکتری و کپک در عمق دستگاه است. این بو که در اصطلاح فنی گاهی "سندرم جوراب کثیف" نامیده می‌شود، با بوی ساده‌ی رطوبت و کپک‌زدگی کمی متفاوت است.

این بو زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌ها روی کویل‌های مرطوب اواپراتور (پنل داخلی) شروع به تکثیر می‌کنند و در ترکیب با گرد و غبار و رطوبت، ترکیبات آلی فراری تولید می‌کنند که بوی بسیار تند و زننده‌ای شبیه به جوراب یا حوله کثیف دارد. این مشکل معمولاً در فصولی که دستگاه بین حالت سرمایش و گرمایش جابجا می‌شود یا برای مدتی خاموش مانده، تشدید می‌گردد.

به همین دلیل، این بو نشان می‌دهد که پنل داخلی دستگاه به شدت آلوده شده و فیلترها به تنهایی قادر به جلوگیری از این مشکل نبوده‌اند. برای رفع کامل این بو، دستگاه نیازمند یک سرویس کامل، شستشوی عمیق کویل‌های اواپراتور و سینی تخلیه با مواد ضد باکتری و قارچ‌کش مخصوص است.

درست است که اشاره کردیم گاهی بوی بد کولرگازی می‌تواند به‌راحتی و با شستشوی فیلترها رفع شود، اما این موضوع را مد نظر داشته باشید که به طور کلی لازم است بعد از گذشت 6 ماه و در دوره‌های کوتاه‌مدت سرویس دوره‌ای کولرگازی انجام شود.

سرویس دوره‌ای فقط به منظور تمیز کردن دستگاه و شستشوی فیلتر نیست؛ کارشناسی که برای سرویس دستگاه مراجعه می‌کنند، موارد دیگری مانند کارکرد دستگاه، دما، عملکرد قطعات متفاوت، میزان و فشار گاز داخل لوله‌ها و نشانه‌های جزئی ایرادات را بررسی کرده و رسیدگی لازم انجام خواهد شد.